Teknolojik tekillik ve öngörüsüzlük

Yapay zeka bir noktaya gelecek ve kendi başına bilgi üretmeye başlayacak, yeni ürettiği bu bilgilerden de başka yeni bilgiler üretmeye başlayacak…

Buna bilgi patlaması diyoruz. Bunun başladığı an da teknolojik tekillik anıdır. Tekillik olmasının sebebi bundan sonrasının hayal edilemez olmasındandır. Aslında ben hayal edebiliyorum; bundan sonrası kıtlık sonrası ekonomidir; yani şu anda herkese uçuk gelen 3 haneli, hatta belki 4 ve daha fazla haneli yıllık ekonomik büyüme rakamlarıdır. Şu anda teknolojik tekilliğin hala gelmemiş olmasının sebebi karar alma mekanizmalarında bulunan hayal gücü ve ufku kıt insanlardır. Şahsen tıkır tıkır bir sürü şey yapabilirim ama lafımı dinletmek konusunda oldukça ümitsizim. Sanki ben Hausa dili konuşan insanlara Lingala dilinde bir şey anlatmaya çalışıyormuşum gibi hissediyorum. Alphago denen bir program gerçek go ustasını yendi ki bu yapılamaz deniyordu, programın yeni sürümleri ise önceki sürümlerini yeniyor. Deep learning denen şeyler var; bu nöral ağlar şimdiden insan için imkansız olan şeyleri başarmaya başladılar ama her nedense bu sistemler çok daha efektif olabilecekken olamıyor. Facebook, apple vs big data’yı kullanıp neler neler çıkartıyor halbuki. Chatbot gibi ama wikipedia, google gibi yerlerden bilgileri almakla kalmayıp işleyecek sistemler deep learning ile neden olmasın; teknolojik tekillik anına böylece gelmiş olmaz mıyız? Ama yazılımın hızla ilerlemesine rağmen donanım o kadar da hızlı ilerlemiyor. Donanımda konvansiyonel sistemlere takılmış durumdalar. Halbuki 0,1 ve 2’yi kullanan sistemler, wetware, claytronic gibi daha neler neler var. Bunlar için sadece hayal gücü gerekiyor, hayal gücünü ve ufku ekledikten sonra çok rahat yapılabilecek şeyler aslında. Bir de şöyle bir şey var: İnsanda bilinçüstü zekanın dışında bir de bilinçaltı zeka ve bellek var; şahsen çok kullandığım için biliyorum, bilinçaltı bilinçüstünden çok daha zeki, bilgili ve hızlı. Ama biz bunları kullanmak  ortodoks dogmatik bilimsel metoda ve kaba mantık hesaplarına takıldık kaldık. Zaten birçok yerde de burnunun ucunu göremeyenler herşeyi mahvetmiştir; mesela 2.dünya savaşının kaderini belirleyen Midway savaşında hem amerikan hem de japon tarafı bir konsol oyuncusunun yapmayacağı hataları yapmıştır, sonunda ise amerikalılar şans eseri zafer kazanmıştır, şans japonlardan yana olsa 2. Dünya savaşını Japonlar kazanabilirdi. Veya hitler’in fransa istilasında nazi ordusu korkunç bir trafik sıkışıklığına neden olmuştu, fransa tarafının yapması gereken tek şey topçu ateşine tutmaktı ki bu durumda nazi ordusu tamamen yok olacak, fransa da almanya’yı ciddi bir direniş görmeden istila edebilecekti; ama fransa tarafının komutanı keşif uçaklarının raporlarına inanmadığı, hile zannettiği için bunu yapmadı ve aşılamaz dendiği için savunulma gereği duyulmayan ardennes ormanından giren nazi askerleri fransa’yı istila edebildi. Hata üstüne hatalar çok kötü sonuçlar yaratmış olmadı mı?

İnsanoğlu diğer hayvanlardan daha zekidir ama o kadar da zeki değildir. Öngörüsüzlüğün bedelini hepimiz ödüyoruz. Geçmişte yapılan hatalardan ders almamız gerekiyor ama alabileceğimizden emin değilim. Hakkımızda hayırlısı.